Ürdün Gezi Rehberi

Bir haftalık Ürdün gezimi tamamladım ve ayağımın tozuyla, aklımdakileri de unutmadan bu yazıyı yazmaya koyuldum. Ürdün nerede? Ürdün'e ne zaman gidilir? Ürdün'de kaç gün kalınmalı? Ürdün için ne kadar bir bütçe gerekli? Ürdün için nasıl bir ulaşım tercih edilmeli gibi temel sorularınıza cevaplarımı bu yazı içerisinde bulabilirsiniz. Petra Antik Kenti ve Wadi Rum ile ilgili rehberlerimi ayrı yazılarda paylaşmaya çalışacağım.

Ürdün Nerede?

Ürdün Ortadoğu'nun kalbinde. Kuzeyinde Suriye, doğusunda ve güneyinde sırasıyla Irak ve Suudi Arabistan'la komşu, batısında ise İsrail ile çevrili küçük bir Arap ülkesi. Çevresindeki bir birinden farklı ve uzun bir süredir çatışma yaşayan ülkeler arasında olmasına rağmen, uzun süre sorunlardan uzak kalmayı başarmış, oldukça da güvenli bir ülke.

Çatışmalardan uzak kalmayı başarması bir yana bu çatışmalardan kaçanlar için bir sığınılacak bir ülke olmuş. Bugün için de bölgede Türkiye'den sonra en çok mülteciye ev sahipliği yapan bir ülke. Hatta nüfusu ile orantılandığında mültecilere en çok kucak açan ülke konumunda.

Neden Ürdün?

Bir kere Türkiye'ye çok yakın ve vize istemiyor. Normalde pek çok ülkeden vize istemiyorlar ama 40 USD istiyorlar. Arap ülkeleri haricinde Türkiye vatandaşları vize ücretinden istisna edilmiş. Tam anlamıyla elinizi kolunuzu sallayarak girebiliyorsunuz.

İnsanları oldukça sıcak ve Türk milletini seviyorlar. Ülkeye 90'larda göç eden ve bugün artık kendilerini Ürdünlü olarak tanımlayan 2 milyonun üzerindeki Filistinlinin yanı sıra Rusların zulmünden kaçıp bu topraklara sığınan 100 binin üzerinde Çerkez'in bulunmasının Türklerin hoş karşılanmasında payı büyük.

Her türlü gezgine hitap edecek bir turizm çeşitliliği mevcut. Tarihten hoşlanıyor musunuz? Amman 9000 yıldır olduğu yerde ve dünyada sürekli insan yaşamı olan çok az sayıdaki şehirden biri. Romalılar, Arabistanlı Lawrance hepsi bu coğrafya da bulunmuş, haçlı seferleri bu topraklara düzenlenmiş, izlerini takip etmek heyecanlı olacak.

Çöl deneyimi mi yaşamak istiyorsunuz? Develere binebilecek, ciplerle safari yapabilecek, Bedeviler çöllerde nasıl yaşamış görebileceksiniz.

Issız bucaksız yerlerde yürümeyi mi seviyorsunuz? Hiking-Trekking tam size göre mi? O zaman yine doğru yerdesiniz. Wadi Rum'da kendinizi marsta yürüyor gibi hissedeceksiniz. Wadi Mucib'in kanyonlarında saatlerce yürüdüğünüzde gök yüzünü unutacaksınız. Mesafeler, yükseklikler anlamını yitirecek, yıldızlar daha bir parlak görünecek gözünüze.

Dünya harikaları mı ilginizi çekiyor? O zaman Dünyanın yeni 7 harikasından biri olan Petra Antik Kenti tek başına bu ülkeye ziyaret etmeniz için bir sebep. Petra Rehberimize buradan ulaşabilirsiniz.

Gezmek-tozmak bana göre değil, yan gelip yatarım diyorsanız, Ölü Deniz ve Akabe'de bu ülkede. Lüks otellerin havuzlarında, sahillerinde güneşlenebilir, Ölü Deniz'in şifalı toprağıyla çamur banyosu yapabilirsiniz.

Ürdün Vizesi-Jordan Pass gerekli mi?

Ürdün vize istiyor mu? Jordan Pass almamıza gerek var mı?

Yazıyı yazdığım 2019 sonu itibariyle Ürdün bizden vize istemiyor. Aslında çok az sayıda ülkeden vize istiyor, kapıda elektronik vize uygulaması var kolaylıkla alınabiliyor ama 40 Ürdün Dinarı bir ücret ödemeniz gerekiyor. Eğer şuradaki resmi sitesine girerseniz Türkiye'nin karşısında da 40 JOD gibi bir rakam olduğunu ve kapıda alabileceğinizi okuyor, üzülüyorsunuz ve site sizi Jordan Pass almaya yönlendiriyor. Ancak bakanlığın sitesinde yada Wikipedia'dan araştırdığınızda Arap ülkeleri ile birlikte Türkiye'den vize ücretinin istisna kapsamında olduğu yazıyor. Ben de tam olarak bu bilgiyi teyit edememekle birlikte, en kötü hava limanında öder, vizeyi alırım dedim ve tahmin ettiğim gibi hiç bir vize ücreti ödemeden elimi kolumu sallayarak ülkeye girdim.

Bu kısım neden önemli; eğer Ürdün'e sadece Petra'yı görmeye gelen bir yabancı iseniz, ya da Türk pasaportunuzdan başka bir pasaportunuz var ve onunla girerim diyorsanız 45 USD vize ücretinin üzerine bir de Petra Antik kentini gezmek için giriş ücreti olarak 75 USD ödemeniz gerekiyor. Ayrıca bir kaç müze daha gezeyim, Wadi Rum'u da göreyim derseniz ödeyeceğiniz tutar 130 USD'ye yükseliyor. Jordan Pass'in resmi sitesinde Petra dahil 40 aktiviteye ücretsiz giriş ve vize ücreti dahil satılan paketin fiyatı 75 JOD yani yaklaşık 105 USD', her koşulda karlısınız. Ancak Türk vatandaşları olarak 45 USD vermediğimizi düşündüğünüzde ve kafanızda müze gezmek yok ise 20-25 USD kar etme imkanımız oluyor. Ben Petra girişi için 75 USD, Wadi Rum girişi için 10 USD ödedim, müze ziyareti yapmadığım için 15 USD tasarruf ettim. O tutar 1-2 gecelik hostel ücreti demek. Üstelik müze ücretlerinin de 2-5 JOD arasında olduğunu, pek çok yerde de ücretsiz olduğunu gördüm.

Sonuç itibariyle müzelere bayılırım, 10-15 USD için uğraşmaya değmez diyorsanız gitmeden önce sitesinden Jordan Pass'i alın, telefonunuza indirin, derdiniz olmasın. Aksi halde gittiğiniz her etkinlik için gişe sırasına girip bilet almanız gerekecek. Ancak gördüğüm kadarıyla Petra ve Wadi Rum girişlerinde Jordan Pass'iniz olsa bile QR kod makineleri çalışmıyor ve gişede sıraya girip yine kaşeletmeniz gerekiyor.

Döviz -Para -Kart Mevzuları

Ürdün finansal konularda gelişmiş bir ülke. Her köşede banka şubesi, ATM görmeniz olası, küçük iş yerlerinde bile kredi kartları kabul ediliyor, hatta temassız ödeme bile yapabiliyorsunuz. Ancak yine de yanınızda nakit getirmenizi tavsiye ediyorum.

Sebeplerine gelince, döviz büroları ve banka şubeleri ciddi komisyonlar alıyor. Kurların kötü olduğu yetmezmiş gibi, 250-300 USD altında para bozdurduğunuzda 5 JOD gibi bir komisyon alıyorlar. Dolar karşısında bile değerli bir para olan Dinar'ın alım gücünün yüksek olması yetmezmiş gibi, bir de komisyon ödemek zorunda kalmak sinir bozucu.

Ülkenin pek çok yerinde kredi kartı kullanımının yaygın olduğundan bahsetmiştik. Küçük kasabalarda, hatta çölde çadırda bile kart geçen yerler var, ancak düşük tutarlı alışverişlerde sorun çıkarabiliyor, ya da belli bir tutarın altında kullandırmak istemeyebiliyorlar.

Ne kadarlık bir bütçe ayrılmalı? Ürdün hiç ucuz bir ülke değil. Tuvalet ücreti bile 1 JOD'dan başlıyor. Hostelde kalırım, toplu taşımayı kullanırım diyorsanız günlük 100 USD, hotellerde kalır ve araba kiralamayı düşünürseniz günlük 125-150 USD'lik bir bütçe tavsiye ederim.

Fikir vermesi açısından;

Sturbucks Latte- 3 JOD - 25 TL

Mc Donalds Hamburger 3-4 JOD - 25-35 TL

Taksi Açılış 0,40 JOD 3 KM- 1 JOD- 8 TL

Amman tavuk döner 1 JOD - 8 TL

Petra merkezi yerde yemek 5-10 JOD - 40-80 TL

Petra Giriş 2 gün 55 JOD - 450 TL

Wadi Rum giriş 7 JOD - 55 TL

Telefon Hattı - İnternet

Ürdün'de internet nasıl? Ürdün'de hangi sim kartı kullanmalı? İnternet, konuşma paketlerinin fiyatları ne kadar?

Ülkenin internet altyapısı oldukça gelişmiş, yolcu taşıyan küçük minibüsler de bile hızlı internet bulunabiliyor. Dolayısıyla hotellerde, hostellerde, kafelerde durumun oldukça iyi olduğunu tahmin edersiniz. Ancak yine de hava alanında sim kart paketi alarak internet ve konuşma ihtiyacınızı bu şekilde gidermenizi tavsiye ederim.

Ülkeye Amman hava alanından girdiğinizi varsayarak, gümrükten çıktıktan sonra, şehir içi otobüslerinin olduğu tarafa yürüdüğünüzde sol tarafta telefon şirketlerinin bankolarını göreceksiniz. Ürdün'de bu işi yapan pek çok şirket ve aralarında güzel bir rekabet var.

Ben gitmeden önce yaptığım araştırmalarda 3 firma öne çıkıyordu. "Zain", "Orange" ve "Umniah". Üçünün de fiyatlarına baktım, en ucuz olduğu için Umniah firmasının paketini aldım. Diğerleri daha pahalı ve internette daha çok bahsedildikleri için kullanmasam bile iyi olduklarını tahmin ediyorum. O yüzden ben fiyatlarından ve Umniah'in nasıl olduğundan bahsedeyim, hangisini alacağınıza siz karar verin.

En düşük pakette bile konuşma ve sms var, pek işinize yaramayacak ama en azından olması yine de iyi. Orange'da 1 haftalık 5 GB paket yazı tarihi itibariyle 15 USD, 10 GB paket 20 USD idi. Benim ihtiyacım olmadığından daha uzun süreli ve kotalı paketlere bakmadım. Pek çok kişi için de bu paketlerin yeterli olacağını düşünüyorum. Zain'de biraz daha ucuzdu ama kullanım süresi 1 hafta ile sınırlıydı. Umniah'ın paketleri 10 GB için 15 USD'den başlıyordu, üzerine bir de 10 günlük süre ile geçerli olması, bu ülkede 8 gün kalacağım için fiyat kadar etkili oldu.

Yolda tanıştığım yerel insanlarla konuştuğumda, Amman ve Akabe'de beklendiği gibi hemen hemen tüm firmaların aynı hızda olduğunu, esas farkın kırsalda ortaya çıktığından bahsettiler. Farklı yerlerde farklı firmalar öne çıkıyormuş. Petra'da antik kentin için de bile wifi olduğundan pek ihtiyacım olmadı. Wadi Rum'da çölde zaten öyle bir beklentim yoktu ona rağmen, girişteki köyde bile 4g çekiyordu, en ucuz paketi almama rağmen ben fazlasıyla memnun kaldım.

Belki tek olumsuz tarafı, ki ilk defa böyle bir şeyle karşılaştım, whatssup üzerinden sesli-görüntülü görüşme yaptığımda operatörünüz izin vermiyor diye uyarı veriyordu ve görüşme sonlanıyordu. Ben de hostellerde bu ihtiyacımı wifi ile giderdim. Belki diğer operatörlerde bu tarz bir durum yoktur, sizlerin deneyimi varsa yorum kısmında paylaşabilirsiniz.

Ürdün'e ne zaman gidilmeli?

Ürdün gezisi için en ideal mevsimler ne zaman? Düşük-yüksek sezonları hangisi? Hangi mevsimde ne için gidilmeli?

Ürdün orta doğuda, ülkenin sadece yüzde 5'i yeşil alan, dolayısıyla kurak ve sıcak bir iklimi var. Gidilmemesi gereken bir dönem var ise o da Haziran-Ağustos arası.

Yüksek Sezon; Mart-Nisan Mayıs. Ülkeyi gezmek için en güzel dönemi. Dolayısıyla en kalabalık, fiyatların en yüksek olduğu dönem. Önceden rezervasyon yapmak gerekebilir. Ülkenin çok az bir kısmı yeşilliklerle kaplı, onları da çiçek açmış bir şekilde görmek için gelmeniz gereken dönem bu aylar.

Düşük Sezon; Haziran-Temmuz-Ağustos. En sıcak, en susuz dönem. Gündüz sıcaklıkları 45 derecelere kadar ulaşabiliyormuş. Ürdün yürüyerek gezmek için güzel bir ülke ancak sıcakta çok zor olduğunu tahmin edebilirsiniz. En az turistin ağırlandığı dönem, dolayısıyla fiyatların da en düşük olduğu dönem.

Orta Sezon; Eylül-Şubat arası. Burada Kasım sonuna kadar bahar ayları kadar yoğun oluyormuş. Aralık-Ocak-Şubat aylarında da hava çok soğuk değil, gündüz 15-20 dereceler normal ama gezmeyi etkileyen iki faktör ortaya çıkabiliyor. Ani yağmurlar ve rüzgar. Petra, Vadiler ve Kanyonlar açık havada olduğu için yağmurlarda sele maruz kalmamak için yürüyüşler iptal edilebiliyor. Şanslıyımdır diyorsanız fiyatların yine ucuz olduğu aylar. Ben de Kasım ayı sonunda gittim, sadece kısa süreli yağışlar oldu, genellikle gök yüzü açıktı, ancak rüzgar zaman zaman rahatsız edici dereceye çıkabiliyordu. Gündüz gece farkları da özellikle iç kesimlerde yüksek olabiliyor. Örneğin Wadi Rum'da kaldığım dönemde gündüz 25 derece civarı, güneş yanığı olabilirken, gece sıcaklık 5 derece kadar düşüp sizi uykunuzdan uyandırabiliyor.

Ürdün Ulaşım

Ürdün'de ulaşım nasıl sağlanır? Amman Quenn Alia Hava Alanı şehir merkezi ulaşım?

Ürdün bir uçtan bir uca 3-4 saatlik araba yolculuğu ile bitirilebilecek kadar küçük bir ülke. Ancak toplu taşıma da bir o kadar geri kalmış. Amman ve Akabe hariç şehirler arası düzenli, saatinde hareket eden bir ulaşım ağı mevcut değil. Küçük şehirler arası çalışan dolmuş ve otobüsler mevcut ama tüm koltuklar dolmadan hareket etmiyorlar.

O yüzden eğer bir kaç kişi geliyor iseniz en ekonomik ve hızlı ulaşım yolu araba kiralamak. Kendiniz kullanabileceğiniz gibi şöförü veya rehberi ile birlikte de kiralayabiliyorsunuz. Otoyollar görece iyi ve araç sürmek için ideal. Arapça alfabenin yanında İngilizce tabelalar yaygın bir şekilde kullanılıyor.

Şehir içinde toplu taşıma yok denecek kadar az. Ben otobüsleri ve minibüsleri kullanmadım. Ancak taksilerinin ucuz olduğunu söyleyebilirim. Ülkede sadece Amman'da Uber ve onun ortadoğulu rakibi Careem mevcut. Taksi fiyatları ile kıyaslandığında yaklaşık 2 katı bir fiyat ödüyorsunuz. Gideceğiniz yerin ne kadar tutacağını bilmiyor ve kazık yemek istemiyor iseniz yarısı üzerinden pazarlık yapabilirsiniz. Ben normal taksileri de kullandım, tüm taksiciler taksimetreyi açtı, 0,38 JOD'tan açılış yapılıyor ve yaklaşık 3 km'de bir 1 JOD ilave oluyor. Dolandırma olmadı bana ama bir taksici 1 JOD'luk yere 3 JOD almaya çalıştı, onda da biraz diretince unuttuğunu söyledi. Para üstüne dikkat etmekte, mümkünse bozukluk hazırlayıp vermeye çalışmakta yarar var.

Eğer yalnız geziyor iseniz maalesef biraz zorlanacağınız bir ülke olacak. Şöyle ifade etmek gerekirse ülkenin başkenti Amman'dan en çok turist çeken yeri Petra'ya günde sadece bir adet otobüs var ve o da sabah 06:30'da. Onu kaçırdığınızda pek fazla seçeneğiniz kalmıyor. Belki kaldığınız hostelde yeterli sayıda kişi var ise onlarla birlikte taksi paylaşımı yapılabilir. Ülke küçük olduğu ve gezgin rotaları genelde kuzeyden güneye veya tam tersi istikamette yapıldığından aynı yöne giden birilerini bulmak fazla zor değil.

Petra ve Wadi Rum ile ilgili ulaşım bilgilerine ilgili yazılarda vereceğim. Ancak şimdilik Amman Hava Limanından şehire ulaşım için şu siteyi, ülke içinde ulaşım için de şu siteyi bir köşeye not etmenizi tavsiye edeceğim. Detayları da aşağıda bulabilirsiniz.

Quenn Alia Hava Alanı - Amman Şehir Merkezi Ulaşım

Hava alanına sadece taksi ve otobüslerle ulaşım sağlanıyor. 30-40 km'lik bir mesafe. Taksi ücretleri 18-25 JOD arası tutuyor, baştan anlaşarak binmekte yarar var. Uçağınız muhtemelen gün içerisinde inmiş olacak. Bu saatler için en uygun seçenek otobüs ile sadece 3 JOD ödeyerek şehir merkezine ulaşmak. Gümrük kontrolünden geçtikten sonra tabelaları takip ederek otoparka doğru ilerlediğinizde biletlerin satıldığı yeri görebileceğiniz gibi, sarı renkli büyük otobüslerden de doğru yerde olduğunuzu anlayabilirsiniz. Sim kart alacaksanız çalışanlara da sorabilirsiniz, satış ofislerinin tam arka kısmında kalıyor.

Sabah 06:30'dan gece yarısına kadar 30 dakika aralıklarla hareket ediyor. Sadece 7 merkezi yerde duruyor. Ancak muhtemelen kaldığınız hotel-hostel de bu merkezi duraklardan birine yakın bir konumda olacak. Harita üzerinden takip ederek yakın bir yerde inebilirsiniz. Son durağı Kuzey Otobüs Garajı. Amman'da bir tanesi de güneyde olmak üzere 2 tane otogar varmış. En kötü ihtimal son durağa gelerek buradan taksiyle otelinize gidebilirsiniz. 3 km'de 1 JOD tutacak.

Ülke içi tek otobüs firması var; Jett. İnternet sitesi üzerinden biletlerinizi önceden alabiliyorsunuz. Şehir içi ofisleri merkezi yerlerde, özellikle bahar aylarında yani yüksek sezonda biletlerin bir gün önceden alınması tavsiye ediliyor.